બિહુ પર નિબંધ ગુજરાતી Bihu Nibandh in Gujarati
આપણા દેશમાં ઉત્સવો પ્રાચીન સમયથી ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવારો દ્વારા આપણને આપણા દેશની સભ્યતા અને સંસ્કૃતિ વિશે પૂરતી માહિતી મળે છે.બિહુ એ આસામ રાજ્યનો મુખ્ય તહેવાર છે.
આ તહેવાર ક્યારે અને કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?
આ તહેવાર આસામની સભ્યતા અને સંસ્કૃતિનો સંપૂર્ણ પરિચય આપે છે.આસામ બિહુ તહેવાર પરંપરાગત રીતે આદર અને ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. બિહુ વિશે જાણવું મુશ્કેલ છે કે આ તહેવાર ક્યારે અને શા માટે શરૂ થયો.પરંતુ લોકો માને છે કે આ તહેવારનો મુખ્ય આધાર ખેતી છે.
આ તહેવારના ત્રણ પ્રકાર છે.
રંગલી બિહુ –
આ તહેવાર સીધો ખેતી સાથે સંબંધિત છે. આ તહેવારની ઉજવણી માટે કોઈ ચોક્કસ દિવસો નક્કી નથી.પરંતુ આ તહેવાર ચૈત્ર મહિનાના છેલ્લા દિવસથી શરૂ થાય છે. આ તહેવાર ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ ઉત્સવ સતત સાત દિવસ સુધી ચાલે છે.
આ તહેવારના પ્રથમ દિવસને ગુરુ બિહુ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે ખાસ કરીને પ્રાણીઓને સ્નાન કરાવવામાં આવે છે અને તેને શણગારવામાં આવે છે.તેના ગળામાં નવા દોરડા બાંધવામાં આવે છે અને તેની પૂજા કરવામાં આવે છે. તેનું મુખ્ય કારણ એ છે કે પશુ ખેતી સૌથી મોટો આધાર છે.
તેથી, પ્રાણીઓની પૂજા પછી, તેમના સ્વાગત માટે તેમના ગળામાં ગોળ અને વાંગણની માળા પહેરવામાં આવે છે. આ દિવસે ઘણા લોકો તેમનો મોટાભાગનો સમય પ્રાણીઓની માવજત કરવામાં વિતાવે છે.આજે પણ, સભ્યતા અને સંસ્કૃતિમાં પરિવર્તન આવ્યા બાદ પણ આસામના લોકો તેમના પરંપરાગત તહેવારો પહેલાની જેમ જ ઉત્સાહથી ઉજવે છે.
આ તહેવાર પ્રથમ દિવસ પછી બીજા દિવસની સવારથી ઉજવવામાં આવે છે.આ દિવસે, તેઓ જાગતાની સાથે જ તેમના દેવી-દેવતાઓને પ્રણામ કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ લે છે.આ તહેવારને લઈને લોકોમાં એવી માન્યતા છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ સવારે ગુરુજનમાં હાજર ન રહી શકે તો તે વ્યક્તિ પોતાને અશુભ માને છે.
આ તહેવારમાં પત્ની તેના પતિ, બહેનને તેના હાથથી બનાવેલા કપડા તેના ભાઈ કે પ્રિયજનોને પહેરાવવા આપે છે. આ તહેવાર પર લોકો મીઠાઈઓ વગેરે બનાવે છે અને ખાય છે.
આ સિવાય તેઓ દાન પણ કરે છે. આસામી સમાજમાં આ તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. તે ‘બખ્તર’ જેવું છે. જેમ બખ્તર રક્ષણ માટે છે, તેવી જ રીતે બિહુવનનું પણ વિશેષ મહત્વ છે.આ ઉત્સવ પછી ‘હુજસ્વીતિ’નો કાર્યક્રમ છે. આ તહેવાર પર યુવક-યુવતીઓ સાથે મળીને ગીતો ગાય છે. આ પછી સ્વૈચ્છિક વરની પસંદગીનો કાર્યક્રમ છે.
કંગાલી બિહુ –
આ તહેવાર ખેતી સાથે સંબંધિત છે. આ સમયે નવો પાક અંકુરિત થાય છે. આ તહેવાર કારતક મહિનામાં ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર નિમિત્તે ઘરમાં રાખેલ ભોજન ખલાસ થઈ જાય છે. ડાંગરના નવા ઝુમખા જોવા મળે છે. આ તહેવાર નિમિત્તે લોકો લક્ષ્મીજીના સ્વાગત માટે એક મહિના સુધી આકાશમાં દીવા પ્રગટાવે છે.
કેટલાક લોકો તુલસીના છોડની પૂજા કરે છે. તેઓ વૃક્ષની પરિક્રમા કરીને દીવો પણ પ્રગટાવે છે.આ તહેવારની ઉજવણી કરતી વખતે, લોકો ભગવાનને પ્રાર્થના કરે છે કે તેમની પાસે સારો પાક આવે, જેથી તમામ લોકો સમૃદ્ધ બને.આસામીઓ આજે પણ કુદરતને દેવી તરીકે પૂજે છે.
ભોગાલી અથવા માઘ બિહુ –
આ તહેવાર આનંદ, ઉલ્લાસ અને ઉલ્લાસનો તહેવાર છે. આ તહેવાર પુસ મહિનાની અયનકાળ પર ઉજવવામાં આવે છે.આસામના તમામ આદિવાસીઓ આ તહેવાર ઉજવે છે. આ તહેવાર પર લોકો ઘરની બહાર કે ખેતરમાં કે ખેતરમાં ભેલાઘર બનાવે છે.
આ પછી ગામના તમામ લોકો ભેલાઘરમાં ભેગા થાય છે અને મિજબાનીનું આયોજન કરે છે. આખો દિવસ અમે ભેલઘરમાં ઉજવણી કરીએ છીએ.બીજા દિવસે સવાર પડતા પહેલા ભેલાઘરને બાળવામાં આવે છે.
દસ દિવસ સુધી વિવિધ રમત ગમત સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આ રમતો સળંગ ઘણા દિવસો સુધી ચાલે છે. આ પ્રસંગે તમામ લોકોના ઘર પૈસા અને ભોજનથી ભરાઈ જાય છે.લોકો કોઈપણ મુશ્કેલી અને ચિંતાથી મુક્ત હોવાથી ખુશીથી જીવતા હતા. વાસ્તવમાં, આસામ એકમાત્ર રાજ્ય છે જે કુદરતથી આશીર્વાદિત છે અને આસામના લોકો આજે પણ બિહ તહેવારને આદર અને ઉલ્લાસ સાથે ઉજવે છે.
નિષ્કર્ષ
ત્રણેય પ્રકારના બિહુનું સાંસ્કૃતિક, સામાજિક અને આર્થિક મહત્વ છે. બિહુ એ આસામના લોકોની ભાવના સાથે જોડાયેલો તહેવાર છે અને આસામની એકતાનું પ્રતીક છે.
FAQ’S (સામાન્ય પ્રશ્ન)
No schema found.Also Read:
